Papierwerk |
De Vliet Op zoek naar de geschiedenis van een kotter
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
28 januari 1918, tewaterlating op de werf van Heinrich Brand te Oldenburg.
In de loop van 1917 tekent Heinrich Brand het 27e schip in het bouwboek. Hij zet voor M. Deharde uit Hammelenwarde een viskotter op stapel, lengte op de waterlijn is 11 meter en de breedte is 4,4 meter met een diepgang van circa 75 centimeter. We zien dat de spanten op 350 millimeter uit elkaar komen te staan. Het gewicht zal totaal 25 ton worden, waarvan alleen al aan klinknagels 650 kg, aan staal voor huid 3,5 ton, kiel en stevens 600 kg enz.... totaal 13 ton staal. De visbun heeft een inhoud van 5,7 ton. Het opbouwtje, voor de mast, zal van hout worden gemaakt. We zien in het schetsontwerp een midzwaard dat via de visbun bediend kan worden. Verder zien we de schotten en de dekindeling. Heinrich besomde het casco op 13.000 Reichsmarken en 5500 manuren aan arbeid a 0,65 Mark per uur. Aan de aantekeningen is te zien heeft de bouw uiteindelijk 5800 uren heeft gekost. Op aantekeningen, die hier niet zijn afgebeeld, is te zien dat er een motor van 25 PS. is geplaatst. Merk en nummers zijn niet opgegeven. Wel is de mast en de zeilen en het anker met de ankerspil in de lijsten terug te vinden. De fokkeschoot loopt over een overloop op het voordek. De gietijzeren bolders aan dek.
Bau№ 27
HENNY, Motorkutter, Stahl, 1918 Oldenburg, Heinrich Brand (#27) 11,0 x 4,4 x 1,5 m – 25 PS 1918: Neubau für Martin Deharde, Hammelwarden 1921: Motorkutter „HENNY / OB 66“ (OB : Fischereikennzeichen Bezirk Brake / Unterweser) 1922: noch so verzeichnet 1926: HENNY (NKBT), Borkum, Ktt1Mst , 43/3 cbm – 15/1 RT – 12 PS – 2 Mann Franz Habich, Borkum 1927: HENNY (KNBT), Norden Domänenrentamt Norden 1933: (DSUQ), jetzt Staatsfahrzeug, Kutter mit Hilfsmotor für Schleppdienst Domänenrent- und Bauamt, Norden 1936: neuer Motor DEUTZ 2Zyl 36 PS Bereisungs- und Vermessungsschiff 1952: HENNY (DBDU), Norden wie bisher (Quellen: Fischerei-Almanach 1921,22; Handbuch 1926,28,30,32,35,38,52; „125 Jahre Heinrich Brand“) Met dank aan Herbert Karting, Itzenhoe
'Ligger' Hier boven staat een afbeelding uit de 'ligger' van de Scheepsmetingsdienst.* Een ligger geeft overzicht over gedane metingen aan een schip. Te zien is dat de registratie start in 1953 door de heer H.G. Vos met meetbrief G8367N. Verder staat er bij dat het schip is gebouwd door Brand in Oldenburg, DLd, in 1918. Ook is te zien dat na in 1955 een nieuwe meetbrief is uitgegeven met nummer R23050N en het schip langer is geworden, nl. 53cm. Kennelijk is toen het sleepboothek aangebracht. *Meer informatie over de Scheepsmetingsdienst en over liggers kun u vinden op de site van de LVBHB.
'Brandbrief'
De Brandbrief is een registratie van het Scheepsregister. Op deze registratiekaart is te zien dat de eerste 'branding' is gedaan op 18 mei 1953 bij de handelsonderneming 'Het Noorden' Lopendediep 18, in Groningen voor Schipper Willem Vos, onder de naam Henny. De motor was een Deutz SOMZ 122, bj 1936. Zeker is dat de heren Vos de boot gebruiken van 18 mei 1953 tot die in 1957 overgaat naar mr. Van Meer uit Harderwijk. De nieuwe naam van het scheepje is vanaf 24 april 1957 : Gerihal. Ook de motoren volgen elkaar snel op: De Deutz SOMZ maakt plaats voor Deutz, F6M517, 120pk. Die rond augustus 1957 weer plaatsmaakt voor de Mercedes Benz 6 cil, In juni 1978 komt de Daimler Benz, type 67/8, 4 cil, 140 pk, no. 70813 in de papieren voor en nu dan de DAF DH 825 A, D43047.
Overzicht van de gegevens zoals die in Januari 2014 bekend zijn.
Heeft u foto's, aanvullingen of verbeteringen dan horen we dat graag.
De
aanvraag om de boot te boek te stellen geeft een eerste
aanknopingspunt om verder terug te gaan in de Nederlandse geschiedenis van
De Vliet. Bij de aanvraag voor teboekstelling heeft Willem Vos een
Kwitantie, het bewijs van uitschrijven van het Amtsgericht in
Emden, laten zien aan de ambtenaar van de Scheepsmetingsdienst. Het bewijs
van uitschijven is in Emden opgemaakt op 13 mei 1953.
Kennelijk is het scheepje ingeschreven geweest in het register van de deelstaat Niedersachsen. Emden was voor de amtsregichtsbezirke Aurich, Cloppenburg, Emden, Jeer, Leer (Ostfriesland), Norden, Wilhelmhaven en Wittmund verantwoordelijk. Als Willem de boot in 1955 verkoopt aan zijn jongere broer Rieks is, volgens de akte van notaris Hekma, het bewijs van uitschrijven niet meer 'in hun macht'. Mr. E.J. Hekma woonde aan het Boterdiep 32 in Bedum. Het huis is nu rijksmonument. |
De datum op het Getuigschrift blijk niet overeen te komen met de Brandbrief. Is het schip in mei '53 of in juni "gebrand"? We zullen het nooit meer te weten komen. Waarschijnlijk is er gewoon een typefout gemaakt op de Brandbrief. Ik denk dat het getuigschrift de meeste kans maakt juist te zijn.
De Ambtenaar van de Scheepsmetingsdienst belast met het branden geeft ook een andere locatie, Elburg, van "eerste branding" op dan als dat vermeld is op de op de brandbrief, daar staat namelijk Groningen.
Of zijn ze in 1953 meerdere keren bij het schip geweest? Is er toen een andere motorgeplaatst, de Deutz F6 M517 ?